Lăng thờ đá là bộ mặt của gia tộc. Lăng thờ đá thể hiện cho quyền uy, vị thế và sự thịnh vượng của dòng tộc. Ngoài ra lăng thờ đá còn là nơi thể hiện sự hiếu thảo, tôn kính của con cháu đối với tổ tiên đã khuất.
Lăng thờ đá là hạng mục linh thiêng, liên kết con cháu trọng gia tộc với tổ tiên đã khuất. Chăm chút xây dựng lăng mộ đá để tạo ra sinh khí tốt giúp cho dòng tộc thịnh vượng. Chính bởi vậy, việc xây dựng lăng mộ thờ cũng ngày nay rất được dân ta coi trọng.
Lăng thờ đá được chia thành nhiều mẫu trong đó mẫu lăng mộ đá tam quan rất được ưa chuộng.
I. Khái niệm lăng thờ đá tam quan:
Đây là mẫu lăng thờ đá đồ sộ và hoành tráng nhất trong các mẫu lăng thờ đá. Cũng giống như những mẫu lăng thờ đá khác. Lăng thờ đá tam quan nơi thờ chung trong khu lăng mộ đá dòng tộc. Lăng thờ đá tam quan được xây dựng chính giữa, phía trong cùng của khu lăng mộ. Lăng tam quan đá khác với những mẫu lăng mộ khác ở chỗ lăng có 3 khoang thờ. Do vậy lăng được gọi là Tam quan.
II. Cấu trúc lăng thờ tam quan
Cũng giống như những mẫu lăng thờ khác, lăng tam quan cũng có đầy đủ các bộ phận. Cấu trúc lăng tam xét về chiều ngang quan gồm: đế, thân, nắp, bài vị, mái. Nhưng mỗi bộ phận của lăng thờ đá tam quan lại có cấu trúc, kiểu dáng khác những mẫu khác. Xét về chiều dọc thì lăng tam quan bằng đá cũng có long đình thờ ở giữa và hai cánh hai bên. Nhưng khác biệt ở chỗ 2 cánh hai bên cũng là 2 long đình nhỏ để thờ.
Chính bởi sự sự khác biệt về cấu trúc ấy mà lăng thờ tam quan có kích thước lớn, đồ sộ và hoành tráng hơn cả.
III. Chất liệu chế tác lăng thờ tam quan bằng đá.
Cũng giống như những mẫu lăng thờ đá khác, lăng thờ tam quan bằng đá được chế tác bằng nhiều chất liệu đá khác nhau. Lăng tam quan có thể được chế tác bằng đá xanh đen, đá xanh rêu, đá trắng hoặc đá vàng. Nhưng chủ yếu là lăng tam quan đá xanh đen và đá xanh rêu là chủ đạo. Bởi hai chất liệu đá này mang lại mầu sắc cổ kính.
IV. Hoa văn lăng tam quan bằng đá.
Mỗi hạng mục đá là một công trình kiến trúc với nhiều giá trị văn hóa ẩn chứa. Lăng tam quan mang giá trị tâm linh, giá trị văn hóa bền vững xuyên suốt hàng trăm nghìn năm. Lăng tam quan không chỉ có giá trị về độ bền vững trước thời gian. Mà hoa văn chạm khắc trên lăng tam quan cũng như những cuốn sách ghi dấu lịch sử văn hóa dân tộc.
Những lăng tam quan theo hướng phật giáo thường có những nét hoa văn độc đáo như rồng phượng, tứ linh tứ quý. Đôi khi là những chữ hán, hoặc chữ quốc ngữ ẩn chưa nội dung thông điệp sâu sắc. Hoặc cũng có khi là đầm sen nhẹ nhàng thanh lịch.
Những lăng tam quan bên công giáo lại mang những họa tiết công giáo như dây nho, bông lúa, thánh giá, quyển kinh…
V. Giá thành lăng tam quan bằng đá.
Cũng như những mẫu lăng thờ đá khác, lăng tam quan bằng đá không có báo giá chính xác cụ thể. Mà giá thành lăng tam quan đá giao động dựa trên một số yếu tố cấu thành như:
- Mẫu lăng tam quan
- Kích thước lăng tam quan
- chất liệu đá chế tác lăng tam quan,
- Địa điểm lắp đặt lăng
- phương thức lắp đặt lăng tam quan bằng cẩu hay thủ công…
